Winters Val Gardena; La Dolce Vita met Deutsche gemütlichkeit
Steeds meer Nederlanders ontdekken het dal van Val Gardena in het Italiaanse Alto Adige (Zuid-Tirol) en niet voor niets. Waar vroeger voor de wintersport de iets langere afstand (met de auto ca 100 à 150 km) een bezwaar was vlieg je nu lowcost (met o.a. Transavia of Air Berlin) naar Innsbruck en sta je via een snelle (€ 39,- pp) privétransfer voor twaalf uur ‘s middags zonder files op de piste. Il Giornale genoot een aantal dagen van een winters Val Gardena dat voor ieder wat wils te bieden heeft.
Een van de vakantietrends is dat skiërs steeds vaker een dag of meer vrij nemen voor andere activiteiten, of dat er op de wintersport helemaal niet meer wordt geskied door sommige familieleden. Opa en oma durven het niet meer aan en drinken graag koffie met de allerkleinsten in de zon terwijl vader en moeder de Sella Ronde doen, de bekendste ski-tocht van de streek om het Sella gebergte.
Nog leuker is een winteractiviteit met zijn allen. Bijvoorbeeld op pad met een kleurrijke Zuid-Tirolse gids die tijdens een frisse wandeling door de poedersneeuw verteld over gemzen, de sporen van reeën en hazen of de imposante steenarend die in het Langental van Val Gardena zijn casa heeft gebouwd. Wel oppassen want deze vogel doorboort met zijn bijna hydraulische klauwen met gemak een mensenschedel. Met wat geluk hoor je hem echter wel aankomen zoeven want de stilte tijdens de wandeling is overweldigend.
Iceklimbing
Een dag skivrij nemen hoeft echter niet saai te zijn. Voor de adrenalinekick beklom Il Giornale in het nabij gelegen St. Christina een bevroren waterval. 15 meter verticaal omhoog gewapend met pikhouweel en vlijmscherpe ijzeren punten onder de schoenen gebonden. Laat die zwarte piste dus maar even een ochtend voor wat hij is. IJsklimmen is minimaal zo spannend en uitdagend.
Uitdagend voor het hele gezin is een pikdonkere kronkelrit zonder kettingen door de verse sneeuw naar de hoogvlakte van de Seiser Alm. Als de chauffeur hoort dat er bij de Nederlandse autorijders achterin de bus enige angst te bespeuren is verteld hij doodleuk dat ook hij met bezwete handen achter het stuur zit! Niet minder opwindend is het vervolg van het avontuur over bospaden in een zogenaamde Snow-cat. Een Pistenbully met een cabine voor meerdere personen die met groot licht en stoere sneeuwschuiver omhoog dendert.
Na de wederom voortreffelijke maaltijd is het tijd voor de slee. Met enige hulp van het aangeboden lampje op ieders hoofd wordt de afdaling door de vers gevallen sneeuw een heerlijke opfrisser waar jong en oud van genieten.
Familieconcept
In de gedrukte versie van Il Giornale vroegen we ons of La Sacra Famiglia in Italie nog wel zo heilig is. De banden worden misschien minder hecht dan vroeger maar nog steeds vormt de familie een veel belangrijker hoeksteen van de samenleving dan in Nederland. In Italië gaan families vaak samen op vakantie en men weet daarom erg goed dat een gezins- of familievakantie pas een succes wordt als iedereen het naar zijn zin heeft.
Kwalitatief hoogwaardige familiehotels bleken een paar jaar geleden een gat in de markt. In de serie Family Hotels in de regio hoef je je nooit zorgen te maken om de kleinsten. Daar wordt apart voor gekookt. Ze mogen in hun eigen restaurant in het hotel eten onder professionele begeleiding terwijl de volwassenen in ouderwetse rust genieten van de Italiaanse keuken. Verder organiseert het hotel als het nodig is oppas en activiteiten voor de kinderen of de hele familie.
Skigebied
Het skigebied van Val Gardena is een van de mooiste en grootste van Europa. Net als elders in Italië schijnt de zon ook hier erg vaak. Veel meer dan in de Oostenrijkse, Franse of Zwitserse Alpen. De Zuid Tirolers claimen 300 zonnedagen (met deels of geheel zon) De sneeuwbuien komen namelijk meestal vanuit het Noorden (dat hebben we deze winter gezien!) en zijn na de vele Alpentoppen, die als het ware een muur vormen, opgelost. Dat betekent minder sneeuwdagen in dit gebied maar als het valt blijft het wel langer liggen. De bekende föhnwinden die soms midden in de winter zorgen voor zomers temperaturen (een meter sneeuw smelt dan in een dag of twee weg) zijn in de Italiaanse Alpen ongewoon.
Voor topskiërs, iedere dag op zoek naar een maagdelijke witte deken van verse sneeuw, is een andere bestemming misschien aan te raden. Voor iedereen die liever onder een blauwe hemel over de pistes raast en na afloop met een Aperol of Campari de stijlvolle apres-ski wil aanvangen is Zuid-Tirol de aangewezen winterplek.
Duurzaam wintersporten
De vele zonnedagen zorgen overigens niet meer voor groene pisten. Niet al te lang geleden waren een paar sneeuwloze winters de reden dat het gebied bij Nederlanders snel in populariteit daalde. Inmiddels leggen honderden sneeuwkanonnen (prijs per stuk ca € 80.000) al voor het seizoen een dikke laag op pistes. Over deze kanonnen is de laatste jaren een milieudiscussie ontstaan omdat de kunstsneeuw met toegevoegde nitraten moet worden gemaakt, en die verdwijnen vervolgens weer in de bodem. In Italië (en Oostenrijk) zijn deze toevoegingen verboden. Het Italiaanse bedrijf TechnoAlpin uit het Bolzano (Zuid Tirol) ontwikkelde daarom een nieuwe techniek die alleen van water gebruik maakt, en werd daarmee wereldwijd marktleider in de branche.
Aardig detail is dat de sneeuwkanonnen van TechnoAlpin tegenwoordig ook door Nederlandse sloopbedrijven worden gebruikt. Het kanon sproeit dan geen sneeuw maar een lichte neveldouche die stofvorming tijdens sloopwerkzaamheden bestrijdt.
Langlaufen met de hele familie
Wie echt duurzaam wil wintersporten kan desondanks beter langlaufen. Veel vooraf geprepareerde langlaufroutes lopen door natuurgebieden, maar ze nemen daar niet veel plaats in. Het is ook moeilijk om van de routes af te wijken. Hierdoor verstoort langlaufen en wandelen nauwelijks de natuur of het landschap. In de folders van TUI Nederland (o.a. Arke, Kras en Holland International) kan je duurzame skigebieden via de Groene Sneeuwster selecteren. Alta Badia, het dal naast Val Gardena heeft een dergelijke ster.
In Val Gardena zijn er verschillende loipes en het is tevens een activiteit die ook door oudere familieleden makkelijker te beoefen is. Een prima idee om met de hele familie te doen. De techniek heb je vrij snel onder de knie, de sportievelingen treffen de uitdaging in de snelheid en in de conditionele uitputting en natuurliefhebbers genieten van de stilte en omgeving. Na een ochtend gezellig samen zijn met afsluitende lunch kan wie dat wil s’middags de ski’s weer onderbinden.
Fanatieke langlaufers komen dit weekend, 12 januari 2014, aan hun trekken. Dan wordt de grote Pustertaler Ski-Marathon gehouden, een van de grootste langlaufwedstrijden van Italië waaraan iedereen kan meedoen.
Kreeft en zeetong in de skihut
Tot slot, we noemden het al even en kunnen er niet omheen; schnitsels met pommes zijn zeker lekker maar op culinair gebied is Italië Numero Uno. Wat dat betreft is de regio ondanks het vele Duits toch echt Italië. Een speciale vermelding verdient de Comici-Hütte. Een visrestaurant op 2.200 meter waar de visjes niet ingevroren, maar vers uit zee worden aangevoerd. Wij aten de zeetong, anderen de kreeft. Het enige risico is dat er na al dat lekkers van skiën niet veel meer komt!
Genoemde activiteiten zijn meestal bij het hotel te boeken. Veel Nederlandstalige informatie over de regio Zuid-Tirol is te vinden op: www.suedtirol.info/nl/
Lees ook ons artikel over de geschiedenis van deze regio: “Italianen moeten Duitser worden” Meer actuele ski-info over skiën in Italie op deze pagina