Bubbels zijn hot, maar ook koud. Je maakt er prachtige combinaties mee tijdens feestelijke gelegenheden. Over champagne zult u bij ons vanzelfsprekend weinig lezen, maar gelukkig doen de Italianen niet onder voor hun bruisende Franse collega’s. In wit én rood!
Mousserende wijnen uit Italië kun je grofweg in drie soorten scheiden. Prosecco (lees de basiskennis) is de meest trendy variant, die veel te vaak wordt omschreven als ‘de Italiaanse champagne’. Die gelijkenis gaat namelijk mank. Prosecco behoort net als zijn Franse halfzus tot de DOC, maar heeft een veel lagere zuurgraad. Hierdoor kun je de Italiaan eigenlijk de hele dag drinken, terwijl de drogere champagne niet altijd en overal goed valt. Hij lijkt in die zin meer op de brut, want ook die wijn wordt eerst als een platte witte wijn geproduceerd, waar vervolgens suiker en gist aan worden toegevoegd. Dat vraagt wat meer tijd.
De derde bubbelcategorie betreft de Spumante d’Asti uit – misschien wel – de mooiste wijnstreek van Italië. De regio Piemonte is immers beroemd om zijn Barolo en Barbaresco, maar hier ligt ook een geweldige voedingsbodem voor witte muskaatdruiven, bij uitstek geschikt voor de frisse, bruisende wijn uit Asti en omstreken. De Spumante d’Asti vormt in deze tijd van het jaar trouwens een perfect huwelijk met de panettone .
Lambrusco uit Emilia-Romagna
Nu we de witte bubbels uit Italië in grote lijnen hebben geduid, wordt het tijd voor de overstap naar rood. Dat betekent vanuit Asti enkele uren rijden in oostelijke richting. We blijven dus in het noorden van de laars, want in de regio’s Lombardije en Emilia-Romagna vinden we de Lambrusco.
Ho, niet wegklikken!
We hebben hier te maken met een imagoprobleem van de bovenste plank. De onderste plank beter gezegd, want daar vinden we de Lambrusco in de supermarkt. Het is zó onterecht. Deze licht tintelende rode wijn heeft namelijk te kampen met een traumatisch verleden. Hij is neergesabeld door de critici en werd in de jaren 80 als een soort Lambrus-cola voorgezet aan kinderen. Het was een zoete slobberdrank die per definitief hoofdpijn gaf en geen wijn mocht heten. No Lambrusco!
Het deed de Lombardijnen en Emilianen pijn, maar de slobbertijden zijn voorbij. Het zal u wellicht verbazen, maar in Emilia- Romagna worden jaarlijks meer dan een miljoen flessen Lambrusco geproduceerd. In alle eerlijkheid: dat zijn voor het merendeel matige wijnen van de Povlakte die lekker wegdrinken, maar niet op tafel komen.
In de heuvels van Romagna daarentegen krijgen druiven de kans om mooi op smaak te komen. Deze druif behoort tot de Vitis vinifera en heeft een rijke geschiedenis. Zo was hij al bekend bij de Etrusken onder de naam Lambrusca. Nou zijn in de afgelopen eeuwen door verstuiving vele tientallen variëteiten ontstaan, waarvan sommigen zelfs op Sicilië voorkomen. Veredelde rijkdom zou je kunnen zeggen, maar het maakt ook dat Lambrusco tegenwoordig in vele soorten en kwaliteiten geschonken wordt; van wit-roze tot paars. Dat verklaart het enorme prijsverschil, want voor een euro per fles krijg je de massa wel aan het slobberen. Dat er ook Lambrusco’s bestaan met een welverdiende DOC-status, wordt gelukkig steeds meer bekend. De Lambrusco Reggiano is zo’n voorbeeld of de paarskleurige Lambrusco Salamino di Santa Croce.
[divider][divider]
Koud aanbevolen
Steeds meer kenners, zowel binnen als buiten Italië, durven zich weer uit te spreken voor een revival van de geplaagde wijn, zelfs in de winter. Het is namelijk al lang niet meer de druif die zichzelf moest weten te redden aan de randen van de wijngaard. Hij wordt weer serieus genomen en daarmee ook zijn persing. Met trots durven de Emilianen en Lombardijnen weer mee te doen aan het concours en niet onverdienstelijk bovendien. De Lambrusco mag weer en ze weet zich gesteund door plukkers, schenkers, drinkers en recensenten.
‘Vinpressionist’ Hubrecht Duijker geldt als een van de grootste wijnkenners van Europa en ook hij moet erkennen dat bubbelend rood verrassend smakelijk en feestelijk kan zijn. Zo herinnert hij zich het bezoek aan het wijndomein Fiorini in Emilia-Romagna. “Waar een ware Lambrusco goed bij smaakt, als de donkerrode Fiorini Becco Rosso, is niet alleen fris fruit, maar ook bij vettere hoofdgerechten waarin room of boter werden verwerkt; typisch het soort schotels dat in Emilia-Romagna vaak en graag wordt genuttigd.” Lambrusco past om die reden deze dagen dan ook fantastisch bij een zwaar kerstmaal of de Hollandse stamppot met spek. De lichte bubbels (4 tot 14°C) compenseren de overdadige, ‘vette’ keuken en zijn wellicht ook na de kerst een waardig alternatief bij de oliebollen.
goed.
Zoete combinaties Er zijn uiteraard meer wijnen die aangenaam combineren met een zoete finale in december, met of zonder bubbels. Bracchetto d’Acqui bijvoorbeeld, een rode druivensoort die al eeuwenlang in Piemonte wordt verbouwd. De druif heeft zwaar te lijden gehad onder een epidemie, maar zo’n dertig jaar geleden werd een rehabilitatie ingezet. Het leverde de Brachetto, ook wel de ‘rode Moscato genoemd, uiteindelijk het DOCG status op. Deze bestaat zowel als een licht mousserende frizzante als een mousserende spumante variant, die eigenlijk altijd zoet of licht zoet is.
De Recioto della Valpolicella is een klassieke rode dessertwijn uit Veneto, die hoofdzakelijk voortkomt uit inheemse druiven, maar ook in kleinere percentages met Forselina, Negrara en Oseleta. Deze ‘Amarone’ is warm, fluweelzacht en uitstekend geschikt bij een groot dessert of droge cake en koekjes. De productie is zeer traditioneel. Zo worden de druiven eerst ingedroogd.
De Barolo Chinato is wellicht een vreemde eend in de bijt wat dessertwijnen betreft, maar misschien ook daarom een beproeving waard. De wijn bevat een deel gedistilleerde alcohol waarin diverse kruiden zijn opgenomen, zoals Calissaia. De smaak is daardoor heel anders dan die van de traditionele dessertwijnen, maar hij combineert daardoor wel weer heel goed met pure chocolade. Ideaal dus voor uw chocoladetaart met kerst!
