De Mille Miglia in Brescia

La corsa più bella del mondo

Door: Ward Thans

Elk jaar reizen duizenden mensen van over de hele wereld in het voorjaar naar Brescia om de Mille Miglia Storica te beleven. Het oldtimer evenement dat de herinnering aan de legendarische race levend moet houden, is uitgegroeid tot een spektakel dat zijn gelijke niet kent. Vier dagen lang is de route van de Mille Miglia in Brescia the place to be. De deelnemende auto’s zijn stuk voor stuk uniek. Zo uniek dat grote merken auto’s uit hun museum halen om ze duizend mijlen te laten rijden en de historie te herbeleven.

De deelnemers zijn al even opmerkelijk: er zijn de gepassioneerde ‘petrol heads’, de verzamelaars voor wie de waarde van de auto belangrijk is of alleen het ‘hebben wat iemand anders niet heeft’, bedrijven die supersterren de rit laten doen uit marketingoverwegingen en er zijn de deelnemers die het om al die redenen doen. Het is een bontgekleurde mengeling van interessante mensen en ze komen uit alle takken van de samenleving: uit de showwereld, topsport, de medische wereld, de industrie, de banksector, autobusiness en zelfs uit koninklijke families.

Het meest opmerkelijke aan de Mille Miglia Storica is de sfeer. Nergens ter wereld en op geen ander moment zijn de celebrities en petrol heads zo benaderbaar en de auto’s van de line- up zo aanraakbaar. Er hangt de sfeer van gelijkgestemde zielen, mensen die elkaar begrijpen en dezelfde passie delen. Combineer dit met alle goede dingen uit Italië: het prachtige landschap, de heerlijke wijn en het perfecte eten, steeds een warm welkom en je begrijpt waarom ook ik elk jaar daar te vinden ben.

Begonnen als een race

Ooit is de Mille Miglia begonnen als een race, ontstaan uit de passie en de trots van vier jonge mannen uit Brescia. Hun stad en de rivaliteit met Milaan maakte voor hen van Brescia het logische centrum van de Italiaanse autosport. De constructeurs uit de regio moesten en zouden bewijzen dat hun producten de snelste en de beste waren. De uitdaging van een wedstrijd over duizend mijlen langs de meest verscheiden wegen, bergen, dorpen en steden was groot genoeg om het kaf van het koren te scheiden. Het werd meteen een groot succes. Maar naar mate de auto’s sneller werden gebeurden er steeds meer ongelukken, met 12 doden in 1957 als tragisch dieptepunt.

The final curtain

Het was begin januari 1957 toen het uurwerkmerk Hamilton het eerste elektronische uurwerk introduceerde. Vier maanden eerder had IBM de eerste harde schijf voor dataopslag voorgesteld. De trend van snelle evolutie zette zich onverminderd voort. De Russen schoten de kunstmaan Spoetnik de ruimte in, een maand later gevolgd door Spoetnik II met het hondje Laika aan boord. Het arme beestje werd ongevraagd het eerste levende wezen in de ruimte. Marilyn Monroe deed haar uiterste best in ‘The seven year itch’. The Everly Brothers zongen hun liefdesverdriet weg in hun gigantische hit ‘Bye bye love’. Het verdrag van Rome was ondertekend en de Europese Economische Gemeenschap was een feit.

Brescia had de vlaggen gehesen, de Freccia Rossa wees de weg, de rode lopers lagen uit voor de hotels. De Piazza della Vittoria was helemaal opgesmukt. Het beloofde weer een daverende Mille Miglia te worden op 12 en 13 mei. Het maximumaantal starters werd verder gelimiteerd tot 350. Ondanks het feit dat de Mille Miglia nog steeds een manche van het World Sports Car Championship was, stuurden enkel Ferrari en Maserati fabrieksteams.

Maserati voorzag Stirling Moss en Jean Behra met een 450S (4,5 liter V8) en een splinternieuwe 350S (3,5 liter V12) voor Hans Hermann en nog een ‘oude’ 300S 6-cilinder voor Giorgio Scarlatti. Ferrari trad met vier wagens aan voor Taruffi, von Trips, Peter Collins en de Portago. De vertegenwoordiging uit Engeland was een semifabrieks Jaguar D-type van de Ecurie Ecosse, gepiloteerd door Ron Flockhart. Een ongewone inschrijving was die van een Caballo de Hierro van Ak Miller. Het was een soort hotrod met een 6,4 liter Chrysler motor en een rudimentair eenzitterchassis (eigenlijk ontworpen voor oval-racing).

Crash

Maserati’s hoop op een overwinning werd al snel de kop ingedrukt. Jean Behra crashte zijn 450S al voor de start. Niet lang nadat het startsein werd gegeven brak Moss het rempedaal en kort daarna moest ook Hans Hermann definitief aan de kant. In Guidizzolo explodeerde één van de voorbanden van de Portago. Hij verloor de controle over het stuur, ging van de baan en knalde tegen een telefoonpaal, stuiterde over het tarmac, ondertussen toeschouwers meenemend. De Ferrari buitelde terug de weg op, nog meer toeschouwers rakend, gleed over de weg en kwam tollend in een gracht aan de andere kant van de weg tot stilstand. De trieste balans was, dat buiten het leven van de Portago en zijn bijrijder Nelson, nog tien anderen, waarvan vijf kinderen, het leven lieten. Er werden nog eens twintig gewonden geteld.

Een wonder

Bij aankomst in Brescia had Taruffi een drietal minuten voorsprong op Von Trips en met Gendebien op een derde plaats was het een (droevige) 1-2-3 voor Ferrari. Het mag bijna een wonder genoemd worden dat de finish niet uitdraaide op een catastrofe. Er hing mist waardoor de zichtbaarheid zeer beperkt was. Er was een grote massa komen opdagen. De schattingen over het totale aantal toeschouwers langs de route en in de steden schommelen tussen de vier en de acht miljoen. Toen de eerste deelnemers Brescia bereikten vergat de menigte alle voorzorgsmaatregelen. De politie werd gewoon onder de voet gelopen. De toeschouwers lieten nauwelijks ruimte voor de eerste auto’s die met een snelheid van meer dan 150 km/h over de Viale Venezia kwamen aangestormd. Niemand zette één stap meer achteruit dan strikt noodzakelijk.

Drie dagen na de Mille Miglia besloot de Italiaanse regering tot een verbod van alle gemotoriseerde wedstrijden op openbare wegen. Zo werd Taruffi de winnaar van de laatste Mille Miglia. Aldus viel het doek over een traditie in de autosport. Het Mille Miglia fenomeen had 30 jaar en 24 edities geduurd…

Jonkheer Carel Godin de Beaufort

Onder de deelnemers van 1957 was ook jonkheer Carel Godin de Beaufort, heer van Maarn en Maarsbergen. Carel was een opvallende jongeman, enerzijds door zijn grote, zware gestalte en anderzijds door zijn ietwat excentrieke attitudes zoals racen zonder schoenen (zal naar mijn gevoel meer anekdote dan realiteit geweest zijn). Porsche was zijn merk en hij reed privaat zonder officiële fabriekssteun.

Toch stonden de deuren bij Porsche altijd voor hem open. Hij mocht dan wel voor zijn plezier rijden, talent was meer dan aanwezig. Hij was de eerste Nederlandse piloot die punten sprokkelde in de Formule 1 waar hij in 31 races deelnam. Het was een enthousiaste man die van het leven en van de vrouwen hield, graag een grapje uithaalde, maar met adellijke correctheid rekening hield met mensen en het vermeed om iemand te kwetsen. Dat maakte de Racende Jonker ook bij zijn collega-piloten gerespecteerd en geliefd.

Minder roekeloos

Carel Godin de Beaufort nam aan de Mille Migila deel met een Porsche 356 Carrera en eindigde op een mooie 42e plaats overall. Het verongelukken van de Portago en Joseph Göttgens had een grote indruk gemaakt op Carel en er wordt beweerd dat hij daarna zijn rijstijl aanpaste naar snel maar minder roekeloos. Ergens heb ik gelezen dat hij voor zijn prestatie in de Mille Miglia twee trofeeën zou ontvangen hebben: een voor Godin en een voor de Beaufort. In het museum Louwman in Den Haag staat de Porsche 718 waarmee Carel racete. Bijna zou je kunnen zeggen waarmee hij wel moest racen omdat het de enige auto was waar hij met zijn gestalte behoorlijk in paste.

Het doek…

Tijdens de training voor de Grand Prix van Duitsland 1964 viel helaas het doek voor jonker Carel. Op zijn geliefde Nürburgring, die hij kende als zijn broekzak, ging het fout. Hij vloog van de baan bij het insturen van een bocht en raakte enkele bomen. Daar werd hij uit de auto geslingerd waarbij zijn lichaam langs bomen scheerde tot hij tenslotte een eind dieper in de Groene Hel belandde. Hij werd naar het ziekenhuis in Koblenz gebracht met zware verwondingen aan het hoofd, de borst en de benen. Het ziekenhuispersoneel wist zich geen raad met de man en lieten hem naar Keulen overbrengen waar hij, veel te jong, aan zijn verwondingen overleed. Hij keerde niet terug naar zijn thuis, het kasteel Maarsbergen. Het enige wat blijft is de herinnering aan een man die heel veel had kunnen betekenen voor de autosport in Nederland.    

Milla Miglia 2023, 13-17 juni

Na het tragische dieptepunt in 1957 stopte de rally. In 1982 werd hij in ere hersteld, echter, alleen voor klassieke auto’s en zonder blind gejakker. 13 juni begint het spektakel in Brescia.

Meer Mille Miglia

Ward Thans zat op tienjarige leeftijd al achter het stuur van een Mini, op schoot bij grote broer die de pedalen en de versnellingspook hanteerde. Niet veel later stond hij met zijn vader in weer en wind rallypiloten aan te moedigen of waren ze te vinden op en rond de circuits van Francorchamps en Zolder. In de loop der jaren is de fascinatie voor klassieke auto’s alleen maar gegroeid. Wat begon met foto’s maken op evenementen met historische auto’s, is uitgemond in een boek over de race der races: Mille Miglia, la corsa piu bella del mondo. Een overzicht van 1927 tot 2020. Het boek is in 2021 verschenen en te koop via de uitgever via deze link.

Brescia Culturele Hoofdstad in 2023

Brescia is samen met Bergamo de Culturele Hoofdstad van Italië in 2023. Dat maakt een bezoek aan de stad dit jaar extra interessant. Er is nog meer te zien en te doen. Voor een mooie stadswandeling door het centrum lees je dit verhaal.

Db

e Mille Miglia in Bresciab

De Mille Miglia in Brescia