Italiaanse merenLombardijeNieuwsRegio'sVakantie

Tips van local Inge voor het Comomeer

Het Comomeer is fantastisch. Welgestelde Milanezen bouwden er fraaie buitenverblijven en weten de weg ook nu nog prima te vinden. Later kwam de Internationale jetset en zelfs de gewone man uit de Lage Landen. De aantrekkingskracht van deze klassieke vakantiebestemming raakt nooit verloren. Daarom laten we Inge de Boer aan het woord. Ze schreef een boeiende reisgids over de veelzijdigheid van het Noord-Italiaanse meer.

Door: Inge de Boer

Flaneer door de gezellige autovrije straten van grotere steden als Como en Lecco, bewonder de bergen vanaf het water tijdens een boottocht over het meer, bezoek een van de prachtige villa’s met bijbehorende tuinen of werk je in het zweet tijdens een wandel- of fietstocht die eindigt op een prachtig uitzichtpunt.

Het relatief smalle Comomeer onderscheidt zich van andere meren in deze regio door zijn lengte en diepte, de steile bergwanden die het omsluiten en de kleine, karakteristieke dorpjes die op de beperkte ruimte zijn ontstaan. Aan het meer is voor ieder wat te doen, of je nu actief bezig wilt zijn, op zoek bent naar culturele verdieping, zin hebt in een typische maaltijd of wilt ontspannen op of rond het meer.

Een indrukwekkende geschiedenis

Het Comomeer ontstond miljoenen jaren geleden toen de gletsjers zich uit de Povlakte begonnen terug te trekken richting de Alpen. De eerste nederzettingen stammen uit de prehistorie en de stad Como, toen nog Comum oppidum genoemd, werd al ruim voor de start van de huidige jaartelling gesticht. Het waren echter de Romeinen onder leiding van Julius Caesar die het gebied definitief gingen bewonen.

Vanwege de enorme oppervlakte en de grote hoeveelheden water is het klimaat rondom het meer gematigd. In de winter kan je in de lagergelegen dorpjes op zonnige dagen gerust van een terrasje genieten. In de zomer is het verkoelende briesje erg welkom. Door dit gunstige microklimaat konden de Romeinen aan het begin van de jaartelling typische mediterrane planten als olijfbomen, pijnbomen en cipressen laten groeien.

Aristocraten

Varenna, een van de tips van local Inge voor het Comomeer

De Longobardische koningin Teodolinda (570 – 627 na Chr.) koos Varenna, halverwege de oostzijde van het Lago di Como, als plek om de laatste jaren van haar leven door te brengen. Misschien is zij wel degene geweest die aristocraten in de 19e eeuw heeft geïnspireerd om aan het Comomeer hun buitenverblijf te realiseren. Een minister uit de periode van de Cisalpijnse Republiek, waar Napoleon Bonaparte aan het hoofd stond, was een van de eerste die besloot een villa in Bellagio te bouwen. Dankzij de introductie van de stoomboot in 1826 werd het ook makkelijker om vanuit de nabijgelegen steden als Como, Monza, Milaan maar ook Lugano over het meer te verplaatsen.

In diezelfde periode maakten ook veel Europese intellectuelen de zogenaamde ‘Grand Tour’. Een reis waarin ze kennis maakten met de politiek, cultuur, kunst en geschiedenis van andere Europese landen. Een van de bestemmingen in Italië, naast Napels, Rome en Venetië, was de waterval Fiumelatte. Leonardo da Vinci maakte deze al onderwerp van studie, omdat hij wilde weten wat de bron van deze korte maar overdonderende waterval was. Maar ook een boottocht over het meer met uitzicht op het indrukwekkende berglandschap maakte onderdeel uit van deze ‘expeditie’.

Wie al eens aan het Lago di Como is geweest en mijn reisgids doorbladert, kan zich waarschijnlijk wel voorstellen waarom deze etappe zelfs in die tijd al zo geliefd was.

Een rijke regio

De lariani, zoals de inwoners van het meer ook heten leefden over het algemeen onder goede (economische) omstandigheden. Natuurlijk waren er moeilijke periodes waarin werd gevochten om de macht van het gebied. Er viel en valt namelijk veel te halen. Want dankzij de grote hoeveelheid water, gunstig georiënteerde landbouwgrond aan of net boven het meer en de alpenweiden, is er een ruim aanbod aan voedsel. Van olijfolie en wijn tot kazen, (gedroogde) vis zoals missoltini en de polenta uit de nabijgelegen vallei Valtellina.

Tips van local Inge voor het Comomeer
Het water als motor van de economie, Lecco

Het water dat bergafwaarts stroomt was (en is) letterlijk een motor van de economie. Het zorgde ervoor dat watermolens en dus machines aangedreven konden worden. Vanwege de beschikbaarheid van verschillende mineralen als lood, zink, ijzer, koper en zilver in de bergen rondom het meer, kon deze ter plekke verwerkt en vervolgens verhandeld worden.

Tips van local Inge voor het Comomeer
Vanaf Abbadia Lariana naar Rifugio Rosalba. Foto: Inge de Boer

Maar ook fijnere industrieën vonden hier hun thuis. Zo staat de regio rondom Como en in mindere mate ook rondom Lecco bekend vanwege de productie van zijde. Bezoek eens het ‘Museo della Seta di Como’, waar je meer te weten komt over de rol die dit product heeft gehad in het leven van de Comaschi. Er zijn trouwens vele andere musea die bezocht kunnen worden, van oude mijnen tot moderne kunst, van een museum over wielrennen tot forten uit de Eerste en Tweede Wereldoorlogen. Handel, industrie en toerisme zijn nog steeds de belangrijkste bronnen van inkomsten in deze regio.

Lago di Lecco, voor ieder wat wils

Aan de zuidoostzijde ligt het Lago di Lecco, het deel dat loopt vanaf de stad Lecco richting Bellagio en Varenna. De provinciehoofdstad Lecco ligt aan de voet van de Grigne, een rotsachtig gebergte van 2.400 meter hoog dat niet onder doet voor enkele toppen in de Dolomieten. Je zult je niet verbazen over het feit dat dit een ideale uitvalsbasis is voor het maken van (stevige) bergwandelingen waarbij je onderweg geniet van prachtige uitzichten en natuurlijk van de lokale gerechten die worden geserveerd in een van de vele rifugi, of berghutten, die dit gebied rijk is.

Tips van local Inge voor het Comomeer
Rifugio Rosalba (1730m), Piani Resinelli (Lecco) Foto: Inge de Boer

Vanaf Lecco kan je ook gemakkelijk dagtrips maken naar omliggende steden als Bergamo of Milaan, beiden op nog geen uur rijden van dit deel van het meer.

Wie wil wandelen, start vanaf Abbadia Lariana met de meerdaagse ‘Sentiero del Viandante’, een oude route richting Valtellina, de vallei die vanaf het noordelijkste punt van het meer richting Zwitserland gaat. Het pad is over het algemeen vrij toegankelijk en de hoogteverschillen beperkt, dus de wandeling is het hele jaar goed te doen. Mocht het warm zijn, dan zijn er onderweg een aantal fijne plekken waar je in de schaduw kunt uitrusten of een duik in het meer kan nemen. Voor de motorliefhebbers bevindt zich aan deze kant van het meer ook Moto Guzzi, een merk dat in 2021 zijn honderdste verjaardag vierde en nog steeds een grote schare fans heeft.

De romantische kant van het Lario

Tips van local Inge voor het Comomeer
De Dom van Como

Als de zuidoostzijde van het meer ruig is, dan is de zuidwestzijde juist romantisch. Niets voor niets kozen welgestelde Milanezen dit deel van het Lario, de oorspronkelijke naam van het meer, voor de bouw van hun vakantieverblijven.

Ontdek de geschiedenis van Como, die startte bij de Romeinen en zich tot vandaag de dag ontwikkelt. Flaneer door de autovrije straten van de stad en winkel in een van vele prachtige boetieks. Neem zeker ook de funicolare naar Brunate voor een passeggiata om van het uitzicht te genieten of juist om verder de bergen in te trekken.

Tips van local Inge voor het Comomeer
Como, het historische centrum van de stad. Foto: Inge de Boer

Wie het rustig aan wil doen bewondert het meer vanaf het water. Stap dan ook zeker uit bij een van de indrukwekkende villa’s met prachtige tuinen die aan de oevers van het meer grenzen en voor het publiek toegankelijk zijn. Of neem een kijkje bij de indrukwekkende waterval in Nesso, die vlak achter de ponte delle Civera het meer in dondert. In dit gebied bereikt het meer ook zijn diepste punt, ruim 400m onder zeeniveau, waarmee het Lago di Como ook het diepste meer van Italië is.

Bellagio

De twee armen van het meer komen samen bij Bellagio, het meest noordelijke punt van de Triangolo Lariano. Het wereldberoemde dorpje dat een van de eerste en misschien nog steeds de belangrijkste toeristische trekpleisters van dit gebied is. Op een doordeweekse dag is het hier goed vertoeven, want minder druk. Loop over de steile straatjes omhoog naar de bijna 1000 jaar oude Basilica di San Giacomo en bewonder daar het houten Christusbeeld dat nog uit de tijd stamt dat de Spanjaarden het in dit deel van Italië voor het zeggen hadden. Ook bij Bellagio zijn er een aantal prachtige tuinen die tegen betaling bezocht kunnen worden. Maar ook het openbare park ‘Martiri della Libertà’ is een bezoek waard en geeft een goede indruk van de weelde van de private tuinen.

Wielerkapel Madonna del Ghisallo

Er zijn diverse manieren om naar Bellagio te komen. Over het water met de servizio rapido, met de auto of de bus over de smalle straten langs het meer of binnendoor, via de bergpas. De fietsliefhebber stopt zeker ook even bij Madonna del Ghisallo, een klein kerkje dat is gevestigd op het hoogste punt van de bergpas. Vanaf hier heb je bij mooi weer niet alleen een prachtig uitzicht over de oostelijke zijde van het meer, maar kan je ook een bezoek brengen aan het museum ‘Madonna del Ghisallo’, een soort bedevaartsoord voor de fietsliefhebber.

Het hoge noorden

Orrido di Bellano, in Bellano. Foto: Inge de Boer

Ten noorden van het Triangolo Lariano liggen de dorpjes Bellano, aan de oostzijde en bekend vanwege de orrido, een korte kloof waar het water op hoge snelheid doorheen raast.

Bellagio vanuit de veerboot naar Menaggio
Sfeervol Menaggio

Van Menaggio naar het Noorden

Op ongeveer dezelfde hoogte, maar aan de westzijde, ligt Menaggio. Dit gezellige dorpje is de ideale uitvalsbasis voor wandelroutes en fietstochten, bijvoorbeeld via de voormalige spoorlijn die het Comomeer in nog geen 15 kilometer verbindt met het Lago di Lugano. Tussen Menaggio en Varenna gaat regelmatig een veerpont die je met of zonder auto in ongeveer een kwartier naar de overzijde brengt. Het meer is in dit deel ook op zijn breedst, namelijk 4,3 km tussen Menaggio en Fiumelatte, de waterval die 500 jaar geleden de aandacht trok van de Toscaanse genie Leonardo da Vinci, die op dat moment voor het Milanese hof werkte. Je kunt deze nog steeds bekijken, te voet na een (korte) wandeling vanuit Varenna of vanuit het dorpje Fiumelatte.

Aan de noordoostzijde kan je goed surfen

Forten uit de Eerste Wereldoorlog

Bij Colico, helemaal aan de noordoostzijde van het meer, vloeit de rivier de Adda vanuit de Valtellina het Lago di Como in. Wandelaars die het ‘Sentiero del Viandante’ lopen, eindigen hun tocht in dit relatief moderne stadje. Niet veel mensen weten dat aan dit deel van het meer ook aan aantal indrukwekkende forten uit de Eerste Wereldoorlog liggen. Ooit waren deze onderdeel van de Linea Cadorna.

Ga je vanaf Menaggio langs het meer naar het noorden, dan kom je charmante stadjes als Acquaseria, Dongo, Domaso en Gera Lario tegen. Vanaf hier kan je de bergen die aan de Zwitserse grens liggen bedwingen, of je vermaken op of in het water.

Iets zuidelijker ligt de Abbazia Piona, een van de weinige kloosters aan dit meer dat ook nog eens toegankelijk is voor het publiek.

Voor ieder wat wils

Kortom aan het meer is voor ieder wat te doen, of je nu actief bezig wilt zijn, op zoek bent naar culturele verdieping, zin hebt in een typische maaltijd of wilt ontspannen op of rond het meer. In deze reisgids Comomeer ontdek je bekende en minder bekende bezienswaardigheden en activiteiten rondom een van de grootste meren van Italië.

Inge de Boer

Inge de Boer woont sinds 2012 in Milaan waar ze onder de naam ‘Milaan met Local’ al enkele jaren stadswandelingen organiseert. Het Comomeer is een van haar favoriete plekken om haar weekend door te brengen, zowel om te ontspannen, om cultuur op te snuiven als wel als actief bezig te zijn op het water of in de bergen. De reisgids Comomeer van Inge de Boer is te bestellen in onze webshop.

Boek een hotel aan het Comomeer

Booking.com

Slapen bij Beau!

Beau van Erven Dorens is na Isola di Beau alweer op TV met Casa di Beau maar de eerste in de serie was toch echt Lago di Beau aan het Comomeer. Hij ontving zijn gasten daar in The Writer’s Nest, zoals de verhuurder het optrekje noemt. De villa ligt precies tegenover George Clooney in Laglio ontdekten we, dus de heren konden zwaaien, alhoewel Clooney z’n huis verkocht schijnt te hebben. Het huis van Beau ligt even ten zuiden van Pognana Lario, een dik kwartier rijden van Como. Voor een weekje logeren moet je de beurs wel trekken. Reken op meer dan 16.000 euro in het hoogseizoen. Maar dan heb je wel plaats voor zeven personen én je mag 14 dagen van tevoren gratis annuleren…

Slapen in het beste hotel ter wereld aan het Comomeer

ps van local Inge voor het Comomeer

Tips van local Inge voor het Comomeer

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Back to top button