Tien verrassende en onbekende Italiaanse musea

Italië is één groot openluchtmuseum. Punt. Daarmee schrijven we niets teveel, maar doen we het land eigenlijk ook tekort. Juist in de winter attenderen we je graag op de meest bijzondere musea, die Italië rijk is; de grootsten en de kleinsten. Laat het een alibi zijn om volgend jaar aan te sluiten in de Uffizi-rij of beter nog: een paar verrassingen te ontdekken. 

Cultuurliefhebbers komen ogen tekort in Italië. Sterker nog, wie het land nog nooit zag, verdient geen cultuurdiploma. Het is verplichte kost en daarmee basta. Maar waar moet je in hemelsnaam beginnen? In het Forum Romanum in Rome voor de geschiedenis of de Galleria dell’ Accademia in Florence? Het zijn twee klassiekers, die respectievelijk om hun oudheid en kunsten hoog op de toeristische bucketlist staan. Een lijst die best lang is, trouwens. Zo staan ze hoog in de top 10 van de meest bezochte Italiaanse topmusea, samengesteld door de Touring Club Italiano.

Andere publiekstrekkers zijn de Musei Vaticani in Rome, Galleria degli Uffizi in Florence, het Palazzo Ducale in Venetië en de opgravingen van Pompeï. Via deze link de complete ‘hitlijst’, maar omdat deze musea in de meeste reisgidsen en op Italië-sites alle aandacht krijgen, zetten wij veel liever tien minderbekende musea in het spotlicht. Het is een kleine tipparade voor wie alles in Italië al eens gezien heeft… 

Museo di Storia Naturale in Florence

Nu horrorfilms steeds realistischer en populairder worden, zal het Museum voor Natuurlijke Historie in Florence je niet bepaald afschrikken. Dit museum herbergt een collectie lijken, die werden gebruikt voor de anatomische lessen van de plaatselijke universiteit. Nee, ze zijn niet echt, maar van was gemaakt. De modellen zitten niet bepaald lekker in hun vel, want hier en daar komen een paar darmen en andere ingewanden naar buiten. Ter lering uiteraard en een beetje vermaak.  

Gelato Museum in Carpigiani

Bologna beschouwt zichzelf als de ijshoofdstad van de wereld en terecht. Hier vind je niet alleen de Carpigiani Gelato University, maar ook een heus hip ijsmuseum. Dat betekent likken en sabbelen tot je buikpijn hebt, maar je leert er ook over de geschiedenis en de bereiding. Bij het bijbehorende smaaklaboratorium loopt het water je in de mond. 

Il Museo del violino in Cremona

Het vioolmuseum was ooit bedoeld als ode aan Antonio Stradivarius, maar inmiddels gaat de collectie veel dieper dan alleen het werk van de meesterbouwer. Neemt niet weg dat zijn werkplaats een belangrijke plaats inneemt. Cremona heeft een naam hoog te houden als het gaat om de vioolbouwkunst en dat is hier te zien, te lezen en te horen. 

Il Museo del Manicomio di San Servolo in Venetië

Het Museum van het Krankzinnigengesticht (vrij vertaald) vertelt het verhaal van de geestelijk beperkten in de afgelopen eeuwen. Van tbs had men nog niet gehoord, dus als je ‘gestoord’ was bevonden, dan werd je, al dan niet in een dwangbuis, opgesloten op het eiland San Servolo in de lagune van Venetië. In 2006 werd het opengesteld als museum, speciaal voor groepen.

Castello della Zisa in Palermo

Sicilië heeft zwaar te lijden gehad onder de overheersing van de Spanjaarden, Normandiërs én Arabieren. Dat verleden heeft ook culturele sporen nagelaten. Zo staat er in Palermo al meer dan 1100 jaar een Arabisch kasteel, waarin zich een schat aan Arabisch geïnspireerde kunst bevindt. De indrukwekkende mozaïeken, natuurstenen decoraties en fontein maken een bezoekje waard. 

Museo regionale dell’emigrazione Pietro Conti in Gualdo Tadino, Umbrië

Een emigratiemuseum is niet bepaald lang leve de lol. Hier liggen ook tranen, namelijk. Wist je dat er in de afgelopen twee eeuwen meer dan 27 miljoen Italianen hun land hebben verlaten voor een betere toekomst? Hele dorpen en streken, vooral in de Apennijnen, trokken leeg. Ouders en grootouders op leeftijd bleven in verdriet achter, zo tonen films en foto’s.  

Museo dei Cavatappi in Barolo. Het kurkentrekkermuseum

Het is misschien wel de bekendste wijnstad van Italië, dus eigenlijk is het volkomen logisch dat hier ook de kurkentrekker wordt geëerd. Vooruit, het is een kleine collectie met 600 trekkers, maar het biedt een leerzaam en vermakelijk half uurtje. Bovendien is het een stil protest tegen de schroefdop. En raad eens wat: er mag op gedronken worden!

Museo Ferrari in Maranello

Een plek voor mannen? Nee hoor, je bent in een gender-neutrale omgeving, maar je moet wel een beetje autoliefhebber zijn om hier je hart op te halen. Op een steenworp afstand van de Ferrarifabriek ligt deze etalage van de fiere renstal. De zogenoemde Galleria Ferrari biedt een indrukwekkende collectie van moderne en oude race- en straatauto’s. Echte fans kopen meteen een kaartje voor de fabrieks- en circuittour.  

Palazzo Valentini in Rome

Onder het provinciehuis, midden in het centrum, ligt één van de grootste verrassing van de stad verborgen. Wanneer je (onder begeleiding van een gids) afdaalt in de catacomben van dit paleis, sta je ineens middenin de archeologische resten van een paar chique Romeinse badhuizen. De manier waarop deze opgravingen aan je getoond worden is heel bijzonder.  

Museo di Peppone e Don Camillo in Brescello

Jeugdsentiment voor de oudere generatie, want dit kleine museum in Emilia Romagna haalt herinneringen op aan de boeken en films van Don Camillo. De satirische romans over een dorpspastoor en een communistische burgemeester waren na de Tweede Wereldoorlog al snel erg populair in Italië en ook daarbuiten. Vijf verhalen werden zelfs verfilmd met het dorp Brescello als decor. Zoals gezegd, Italië telt enkele duizenden musea, dus er is voor elk wat wils.   

Eerder al schreven we over het dropmuseum in het diepe zuiden van Calabrië, want jawel, drop is een Italiaanse uitvinding!

De makers van de website insolitimusei.com/musei/ (wel in het Italiaans) hebben de meest opmerkelijke op een rijtje gezet, ingedeeld naar categorieën; van Onbeschrijfelijk tot Onverslaanbaar.