Zoenen van wildvreemde mannen in Mulazzo

Een hete voetbalzomer in de Lunigiana

Sommige vakanties blijven je eeuwig bij. Bijvoorbeeld omdat je vanuit Italië de prestaties van het Nederlands voetbalelftal volgt en dat is altijd een speciaal gevoel. Zo herinner ik me de legendarische WK-wedstrijd tegen Brazilië die ik samen met een tot dan toe onbekende landgenoot beleefde in Mulazzo, een mooi dorpje in een vergeten hoek van Toscane, de Terre di Lunigiana.

Op een warme junidag in 2010 gingen twee Nederlandse voetbalfans op zoek naar een Italiaanse bar. De kraker tegen Brazilië stond op programma op het WK in Zuid Afrika. Belangrijke voetbalwedstrijden worden in Italië vaak alleen op de commerciële zender Sky uitgezonden en daar had de eigenaar van de fraaie agriturismo waarin we verbleven nou net geen geld voor over. Voor veel bars en restaurants is het voetbal echter een welkome publiekstrekker.

Het Italiaanse elftal was al lang uitgeschakeld en dus was de voetbalkoorts in de rustige straten van het dorp verdwenen. De wedstrijd begon in de middag op het moment dat de Italiaanse rolluiken potdicht zitten. De zon brandde hevig, het dorp was uitgestorven. Met de zenuwen in het lijf, want de wedstrijd ging toch echt bijna beginnen, staan we steeds voor een dichte deur. Totdat er naast een van de bars leven lijkt te zijn. We wandelen naar binnen en leggen uit dat we de wedstrijd beslist moeten zien, “Avete Sky? Calcio, Olanda-Brasile, oggi!“, roepen we wanhopig. Vriendelijk worden we achterom door de keuken geleid naar de bar.

De rolluiken blijven dicht, de TV gaat aan. Twee Nederlanders bijten moederziel alleen nagels in een gesloten bar in Mulazzo en juichen van geluk als Wesley Sneijder scoort nadat Brazilië de eerste helft sterker was. Ondertussen is de deur geopend en komen de stamgasten een kijkje nemen naar die opgewonden mannen in oranje shirts. De tap gaat aan en de middag wordt pas echt onvergetelijk als Nederland de wedstrijd uiteindelijk wint. We omhelzen wildvreemde mannen die ons vervolgens trakteren op een fijne zoen. De doorgaans voetbalgekke Italianen gunnen Olanda de zege.

Moe maar voldaan keren we terug naar de oorverdovende stilte op de fraaie logeerboerderij waar niemand, en de ega’s al helemaal niet, enige notie heeft gehad van de wereldschokkende gebeurtenis die we in dat kleine barretje hebben aanschouwd.

De Lunigiana in Toscane, land van de honderd kastelen

Mulazzo ligt in de Lunigiana, een eeuwenoude streek in het noordelijkste puntje van Toscane. De rustige streek kent relatief weinig toeristen maar heeft bezoekers wel veel te bieden en daarom is het een introductie meer dan waard.

De Lunigiana beslaat de provincies Massa en Carrara dat bekend is door het marmer. De naam komt volgens veel historici van de Romeinse plaats Luni, in die tijd de belangrijkste plaats aan de noordkust van Toscane. Luni werd gesticht door de Romeinen in 177 voor Christus aan de monding van de rivier de Magra.

Sommigen zeggen echter dat de naam vernoemd is naar de maan (La Luna het Italiaans) omdat de streek ooit bevolkt werd door mensen die de maan aanbaden. De waarheid laten we in het midden maar het is dus niet toevallig dat in het wapen van de streek een beer voorkomt met de maan in zijn klauw.

Strategisch gelegen

In de middeleeuwen stonden in de streek maar liefst 160 kastelen. Daarvan zijn er nog zo’n 30 goed geconserveerd. De kastelen komen uit de tijd van de Lombarden die op deze plek de makkelijkste toegang tot de kust hadden. De hoge Apennijnen vormen aan de zuidkant namelijk een lastig te nemen horde.

Ook tegenwoordig loopt er nog steeds een belangrijke hoofdroute door de streek, de mooie, bochtige snelweg A15 die Italiëgangers kennen als route naar de Toscaanse kust. Deze was vroeger onderdeel van de Via Francigena, een enorm lange pelgrimsroute die liep van Canterbury in Engeland naar Rome. De kastelen werden gebouwd als verdedigingsbolwerk maar ook als versterkte burchten om te wonen, bijvoorbeeld voor de in die tijd toonaangevende Malaspina familie.

Er is uiteindelijk heel wat afgevochten want de streek ligt nu eenmaal erg strategisch. Lucca vocht tegen Pisa, Pisa lag weer overhoop met Genua en Milaan trok op haar beurt ten strijde tegen Modena. De Florentijnen vochten tegen iedereen en trokken zo uiteindelijk aan het langste eind. Zo werd de Lunigiana na de eenwording van Italië in 1861 onderdeel van Toscane.

Kastelenroute

De belangrijkste kastelen in dit gebied zijn La Verrucola, het beroemde kasteel van Fivizzano dat ooit bewoond werd door de kunstenaar Pietro Cascella (foto boven), het kasteel van Piagnaro in Pontremoli, de rots van Villafranca, het Malaspina kasteel in de stad Massa en het versterkte dorp Filetto dat is gebouwd als gevolg van de doorlopende strijd om de macht die er in het gebied woedde.

Naast de kastelen is de natuur in deze streek erg aantrekkelijk. De schone lucht en het prettige microklimaat zijn ideaal om heerlijk te wandelen, fietsen, vissen en in de winter zelfs te skiën. Tot slot zijn net als in heel Italië de lokale culinaire specialiteiten voortreffelijk. Via de snelweg die de streek doorkruist is de zee snel te bereiken of de grote, maar onbekende stad La Spezia die op haar beurt weer de toegang is tot de fameuze Cinque Terre.

Afgelopen zomer reed ik nog in de vroege ochtend over de A15 noordwaarts. De laaghangende wolken tussen de bergen gaven het landschap een mystieke, sprookjesachtige aanblik. Ik ga zeker nog een keer terug, misschien wel dit jaar. Dan is er eindelijk weer een Nederlands voetbalelftal om te volgen.

De Lunigiana heeft een aantal hele mooie dorpjes die op de lijst staan met de mooiste dorpen van Italië.

Hotels in de Lunigiana