Nieuws

Zomer te heet. Herfst als alternatief voor Italië?

De klimaatcrisis begint ook in Italië steeds nijpender te worden. Nu de temperatuur oploopt en de zeespiegel stijgt, vraagt Il Giornale zich af: is herfst de nieuwe zomer in Italië? Dat heeft wel voordelen, zoals rustige stranden, minder lange rijen, volop oogstfeesten, kleurrijke natuur en lekker doe-weer. Hm…

Doemscenario’s over de komende jaren zijn letterlijk te kortzichtig. Immers, de weermannen en -vrouwen van KNMI en Meteo.it hebben zelfs in de pluimverwachting nog geen onheil op de radar gesignaleerd. Lange termijn-meteorologen en andere wetenschappers kijken verder dan hun neus lang is en beginnen, op basis van in het verleden behaalde resultaten, toch lichtelijk te zweten. Neem Syracuse in 2021. Daar steeg het kwik in augustus naar ruim 48 graden! Volgens lokale metingen was de 48,8 graden zelfs een nieuw Europees hitterecord. Je zou bijna denken dat het aftroeven van Athene reden is om een fles prosecco te ontpoppen, maar de bubbels bleven in de fles.

Unicum of een nieuwe norm?

Overal in het land zijn er nu extremen. Van recordtemperaturen door opeenvolgende hittegolven in Midden- en Zuid-Italië, tot hagelstenen zo groot als tennisballen in Noord-Italië. Het kwikt stijgt tot ruim boven de 40 graden. Een unicum of een nieuwe norm?

Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie WMO kon de temperatuur in 2021 in de Siciliaanse havenstad zo hoog oplopen door een zogenoemde föhnwind, meegenomen door het hogedrukgebied vanuit Afrika. Die wind komt vooral voor in bergachtige omgevingen. De lucht stijgt daarbij eerst over de bergen om aan de andere kant weer te dalen. Daarbij droogt de lucht uit en warmt het erg op. Bovendien speelt de Middellandse zee een grote rol. Als het weinig regent is de grond droger en wordt het heter. De energie van de zon wordt dan namelijk niet gebruikt om water te verdampen maar wordt omgezet in warmte.

Afrikaanse toestanden

Specialisten van de WMO sluiten op basis van klimatologische veranderingen niet uit dat Europa te maken krijgt met Afrikaanse toestanden, te beginnen in het zuiden. Daarbij moet Italië rekening houden met temperaturen rond de 50 graden. De enorme hitte en droogte gingen in 2021 gepaard met grote bosbranden, waarbij doden en gewonden vielen. Griekenland en Spanje kregen er toen flink van langs, terwijl in Italië de regio’s Sicilië en Calabrië allerminst gespaard werden. Het leidde zelfs tot een regionale noodtoestand, waarbij het leger en verschillende blusvliegtuigen werden ingezet. Vanuit heel Italië stuurden brandweerkorpsen blussers naar de zuidelijke noodregio’s. Het blussen duurde weken en de schade is enorm. Volgens de regionale overheid zijn ook door Unesco beschermde gebieden zwaar gehavend.

Ondraaglijke temperaturen

Zoals gezegd, het klimaat wordt ons te heet onder de (Italiaanse) voeten. De ondraaglijke temperaturen en de dreiging van natuurdrama’s stellen de diverse overheden voor onmetelijke dilemma’s. De klimaatverandering moet gekeerd worden, maar dat vraagt zware offers. Kan Italië op slot? Moeten we ouderen en kwetsbaren niet evacueren uit de stad? Hun gezondheid is immers direct in het geding bij hoge temperaturen.

Zorgwekkend is ook de analyse van New Statesman, die de knuppel in het hoenderhok gooide met het nieuws dat het door de wereldwijde klimaatverandering in veel steden te heet gaat worden om er nog te kunnen werken. Hittestress kan de economie fors beschadigen omdat de productiviteit daalt, om nog maar te zwijgen over de invloed van hoge temperaturen op de infrastructuur, zoals wegen.

De verhitting van de aarde gaat snel, zeker op de breedtegraad van Zuid-Italië. Zo waren in Beiroet zeer warme dagen dertig jaar geleden nog zeldzaam en nu de norm, is burgemeester Hidalgo van Parijs de stad in hoog tempo aan het vergroenen om verstikking in de zomer te voorkomen en heeft Athene als eerste Europese stad een hoge functionaris benoemd voor de hitte die de bevolking moet gaan beschermen tegen de gevolgen.

Milaan aan zee?

Ook Rome heeft de milieu- en klimaatproblemen inmiddels bovenaan de agenda geplaatst. Kunstenaar Martin Vargic laat Italië zien als de zeespiegel in 2100 honderd meter zou zijn gestegen. Milaan ligt dan aan zee. Het is amper voor te stellen, ook al zijn we in de afgelopen eeuw gewend geraakt aan de hoge waterstanden in Venetië. De kaarten van de Slowaak Vargic zijn gebaseerd op wetenschappelijke prognoses en derhalve tamelijk huiveringwekkend, met name voor Italianen. Zo zijn Venetië en de volledige Po-delta niet meer terug te zien, ondanks de installatie van een immense waterkering. De meest optimistische modellen gaan uit van 85 centimeter zeespiegelstijging in 2100, maar dat wordt voor de zinkende gondelstad al een groot probleem. De stad ligt nu slechts 90 cm boven zeeniveau.

Weersextremen

Italië zal deze eeuw zogezegd veel vaker te maken krijgen met droogte en hoge temperaturen, zo laten de modellen zien, maar ook met weersextremen zoals veel regenval. De gevolgen zijn zorgelijk, al wordt er naar buiten toe weinig over geschreven. Zo is door erosie in de afgelopen vijftig jaar al meer dan veertig miljoen vierkante meter zandstrand verdwenen. Door de klimaatverandering en zeespiegelstijging verwacht men dat vooral de zandstanden in de regio’s Abruzzen, Calabrië en Sicilië verder zullen afkalven. Deze regio’s zullen dan ook in de toekomst zwaarder getroffen blijven worden door de hitte dan de noordelijke regio’s.

In Rome zien we nu al steeds vaker grote zinkgaten in de stad, mede een gevolg van de steeds sterkere regenbuien die Rome over zich heen krijgt.

De Marmolada (3.343 meter boven zeeniveau) is de hoogste berg van de Dolomieten en de enige met een gletsjer. Tenminste, nu nog wel. De afgelopen 150 jaar is de helft van het gletsjerijs in de Alpen verdwenen en voor de Marmolada is dat percentage nog hoger. In 2040 zou de gletsjer wel eens volledig gesmolten kunnen zijn. Het smeltende ijs leidt tot gevaarlijke situaties voor wandelaars en alpinisten. Deze zomer gebeurde er een aantal dodelijke ongelukken.

Opwarming

Volgens het Italiaanse onderzoeksinstituut voor milieu ISPRA gaat de klimaatverandering in Italië sneller dan in de rest van de wereld. De gemiddelde temperatuur in Italië stijgt al 21 opeenvolgende jaren en sneller dan elders. Er zijn slechts drie landen waar de temperatuur sinds 1961 nog harder steeg. De opwarming van de aarde heeft grote gevolgen voor de landbouw, bijvoorbeeld voor de wijnbouw. Zo vindt de oogst tegenwoordig bijna een maand eerder plaats dan dertig jaar geleden. Ook wordt er steeds vaker wijn verbouwd in hoger gelegen berggebieden.

Zomer te heet. Herfst als alternatief voor Italië?

Zomer te heet. Herfst als alternatief voor Italië?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Back to top button