Het kleinste theater ter wereld vind je in Umbrië
Lezersverhaal van Rob Koreneef
Monte Castello di Vibio is een mooi vestingstadje in Umbrië, bijna in het midden van Italië. Eind juli, tijdens ons bezoek, zijn er weinig toeristen en dat terwijl er in die vesting een culturele schat verborgen ligt. Een schat die we achteraf slechts in een van vijf reisgidsen hebben reruggevonden.
We parkeren onze auto onder de binnenste wal, bovenop de heuvel. Het oude stadje is schoon en simpel gebouwd met één doel: verdediging en controle op de linie tussen Perugia en zuidelijker steden. Iets middeleeuws dat binnen zijn eeuwenoude muren meegegaan is met de tijd. Of toch uiteindelijk een beetje is blijven steken?
De lokale seniore mannen zitten voor opening alvast op het terras van het enige café. Hun belle donne zijn 20 meter verderop in de kapsalon te vinden. Welke groep het meeste zit te roddelen? De mannen hebben een heftig gesprek en de dames zitten rustig te praten in de kappersstoel, maar dat zegt weinig.
De bakker doet goede zaken met ook hier weer cannoli en andere zoete verleiding. De alimentaria is zo goed als leeggekocht en -bij interesse- je koopt hier in de buurt een heel aardig huis voor anderhalf ton. Deze vesting is verbazend internationaal met een kleine kunstacademie binnen de muren. Je verwacht niet op deze kantelen een gesprek te voeren met een vrouw uit Shanghai, die normaal studeert in New York. Een Chinese die voor een zomercursus een drieluik aan het schilderen is van de prachtige omringende vallei. Een medestudent uit Mexico brengt haar zwarte thee. Er is meer kunst en cultuur binnen de ommuurde vierkante kilometer.
Kleinste theater ter wereld
Het gaat ons bij het bezoek aan deze plaats om het Teatro della Concordia, uit 1808, met zijn 99 zitplaatsen het kleinste echte theater all’italiana ter wereld. Of dat klopt doet er niet toe. Het is een lieflijke, culturele schat met een geschiedenis die inderdaad staat voor eendracht en harmonie. Het is begonnen met het besluit van negen rijke, lokale families om een theater te bouwen ter vermaak en het samenzijn van de lokale gemeenschap. Het idee ontstond tijdens de Napoleontische oorlog, ver voordat er sprake was van een Italiaanse eenheid. De families wilden de idealen van vrijheid, gelijkheid en broederschap met kunst en cultuur ondersteunen.
Van binnen is het een typisch Italiaanse klokvormige zaal met een voortoneel en podium. Het theater heeft een romantische ambiance die je doet glimlachen of je nu stalles of even later in een loge zit. De rode stoelen en gordijnen, de gouden franje en blauwe nuances versterken de intimiteit.
De afbeeldingen in de zaal zijn klassiek en zwierig. Eén van de afbeeldingen lijkt op de uiterst charmante gastvrouw. Haar voormoeder zal toch niet model hebben gestaan? De schilderingen in de lobby spreken het theater lof toe of zijn symbolisch voor het theater. Je ziet jezelf hier staan borrelen en je geliefde weer het hof maken. Je krijgt zin in muziek en zang of toch een komedie.
Eén van de beroemdste Verdi-sopranen ooit, Antonietta Stella uit het naburige Todi, heeft hier ooit het publiek ontroerd. Een optreden van een klasse artiest in deze ruimte moet overweldigend zijn geweest. Helaas zijn er dit jaar slechts 10 optredens, naast een aantal privé feesten. Mijn tienerdochter zei dat ze best zou willen trouwen op deze locatie. “Ja, ooit, maar voorlopig niet”, dacht ik. Mijn zoon van 11 jaar zei dat hij deze zaal wel vol krijgt met zijn kunsten. “Ongetwijfeld, bij voorbaat uitverkocht”, was mijn reactie.
In het theater staat geschreven dat “beschaving zich niet laat meten in het aantal vierkante meters en grootte van de inhoud”. Ter plekke bevestigd. Bij binnenkomst betaal je een donatie. Als kwitantie krijg je een klein, maar leuk certificaat van vriendschap voor het jaar. Een mooi aandenken. Een gesigneerde foto van Gina Lollobrigida, die in dit theater voor het eerst op het podium stond, vond ik later op ‘bedevaart’ in Assisi.
Meer theaters
Italië kent een rijke theatercultuur en er zijn door het hele land onwaarschijnlijk mooie oude theaters die nog steeds volop worden gebruikt.
- De mooiste theaters van Italië
- Italiaanse theatercultuur, van commedia dell arte tot opera
- Bekende operafestivals.