Deze zomer weten we wie Mona Lisa is
Leonardo da Vinci’s Mona Lisa, La Gioconda in het Italiaans, is misschien wel het beroemdste schilderij ter wereld. 20.000 bezoekers per dag bekijken gefascineerd het werk dat nu in het Louvre in Parijs hangt. Dit tot verdriet van menig Italiaan (en Hollywoodster!) overigens, die het doek graag thuis ziet komen.
Kunsthistorici gaan er al jaren vanuit dat de vrouw die model zat voor het kunstwerk Lisa Gherardini was, de derde echtgenote van de rijke Florentijnse koopman Francesco del Giocondo. Nieuwe DNA-tests gaan hier over een paar maanden het sluitende bewijs voor leveren. Dat verwachten in ieder geval de wetenschappers die het in opdracht van het Italiaans Comité voor Historisch en Cultureel Erfgoed onderzoeken.
De tests worden uitgevoerd op botten die twee jaar geleden werden opgegraven in een voormalig klooster in Florence (zie foto boven). Er wordt eerst gekeken of die stammen uit de periode dat Da Vinci het werk maakte en daarna of het DNA overeen komt met dat van de kinderen van de Gherardini’s. Die liggen begraven in een familiegraf in de Basilica Santissima Annunziata in Florence. Als er een match is weten we de identiteit na al die jaren 100% zeker.
Leonardo kenner Giuseppe Pallanti wist het in 2007 al zeker, ze moest in het voormalig klooster begraven liggen. Het duurde een paar jaar voordat hij zijn collega’s overtuigd had maar toen kon het opgraven dan ook beginnen. Volgens Pallanti werd Lisa del Giocondo een non na de dood van haar man en stierf ze in het klooster op 15 juli 1542 op 63 jarige leeftijd.
Er is vaak gesuggereerd dat del Giocondo opdracht gaf aan Leonardo om zijn vrouw te schilderen ter ere van haar zwangerschap of de recente geboorte van hun tweede kind, in december 1502. Maar er zijn meer theorieën. Sommigen menen zelfs dat het een zelfportret van de meester zou zijn.
De lach
Ook de intrigerende lach houdt velen al eeuwen bezig. Sommige deskundigen verklaren de lach door te stellen dat Lisa een kwikbehandeling onderging tegen de syfilis, dat daardoor haar tanden zwart waren gekleurd en dat ze daarom de mond zo gesloten houdt. Een Amerikaanse tandarts beweerde dat mensen die geen voortanden meer hebben hun mond op deze manier houden, terwijl een Deense arts ervan overtuigd was dat ze leed aan een aangeboren verlamming, die de linkerkant van haar gezicht had aangetast. Dat zou ook haar grote handen verklaren.
Tot slot meende een Franse chirurg dat ze deels verlamd zou zijn, wellicht als gevolg van een beroerte. Daardoor is haar ene hand gespannen en de andere niet, aldus de theorie.
Lees ook: George Clooney roept Parijs op Mona Lisa terug te geven.