Italië-kenner Esther van Veen, auteur van boeken over Sardinië, Florence, Napels en Campania, reist regelmatig af naar Italië om nieuwe inspiratie op te doen.
Zo ook naar Sassari, na Cagliari de grootste stad van Sardinië met zo’n 130.000 inwoners. Deze door toeristen weinig bezochte universiteitsstad in het noorden van het eiland heeft een rijke geschiedenis. Ze heeft veel meer te bieden dan je op het eerste gezicht zou verwachten. Behalve een laatmiddeleeuwse kern, een imposante kathedraal, een statig neoklassiek Risorgimento plein is er ook een interessant archeologisch museum dat prehistorische vondsten uit de omgeving van Sassari herbergt. Maar de grootste attractie is toch wel het authentieke straatbeeld. Liefhebbers van vergane glorie, oude Fiats, vintage Vespa’s en ouderwetse winkels en barretjes komen hier ruimschoots aan hun trekken.
Fascinerend middeleeuws centrum
Laat je niet afschrikken door de onaantrekkelijke bebouwing in de buitenwijken. Binnen de oude, deels bewaarde stadsmuren ligt een fascinerend middeleeuws centrum dat teruggaat tot de 12e eeuw. Na overheersing door de rijke stadstaten Pisa en Genua werd Sassari een onafhankelijke stadsrepubliek in de 13e en 14e eeuw. Als enige stad op Sardinië in die tijd. In 1420 kwam Sassari in handen van het Spaanse Koninkrijk van Aragon dat een robuust kasteel liet bouwen. Daarna kwam heel Sardinië onder het Huis van Savoie te vallen. Het eiland werd in 1861 na de eenwording (Il Risorgimento) uiteindelijk onderdeel van het Koninkrijk Italië, inmiddels de Republiek Italië. Tot de 19e eeuw werd Sassari helemaal omgeven door een gracht en een vestingmuur met 36 wachttorens. De meesten zijn inmiddels zijn afgebroken.
Blikvanger
Blikvanger in het hart van het centro storico is de romaanse Duomo di San Nicola van rond 1135. Eeuwen later is de uitbundig gedecoreerde gevel in Spaanse barokstijl toegevoegd. Rondom de kathedraal waaiert een labyrint van smalle vicoli (stegen) behangen met wasgoed uit, wat bijna Napolitaans aandoet. Kronkelende straatjes komen uit op intieme binnenplaatsen. Huizen zijn vaak afgebladderd en geschilderd in alle denkbare tinten terra, roze, geel met hier en daar groene en blauwe pasteltinten. Dit deel van Sassari heeft een rauw randje vanwege de vervallen, armoedige staat van de woningen. Er is zelfs een heuse achterbuurt. Hier staat krakkemikkige laagbouw en huizen die deels in resten van de oude stadsmuur gebouwd zijn en nog steeds bewoond worden!
Contrast
Het contrast met het chique en statige neoklassieke 19e-eeuwse deel van de stad (geïnspireerd op de stedenbouw van Turijn) kan bijna niet groter zijn. In het gebied waar het in 1877 afgebroken Aragonese kasteel stond, vind je nu het Piazza d’ Italia. Dit imposante, rechthoekige plein wordt gekenmerkt door typische Risorgimento architectuur, waaronder het palazzo provinciale (provinciehuis). Het piazza wordt omzoomd door enkele stijlvolle terrassen. Hier kan je tussen de lokale studenten van een cappuccino of een smakelijke aperitivo nippen. Je kijkt dan uit op het centrale standbeeld van -hoe kan het ook anders- vader des vaderlands: Vittorio Emanuele II. Dat is de eerste koning van het verenigde Italië. In de omgeving staan tevens paleizen in neogotische en neorenaissance stijl, die herinneren aan de weelde van weleer.
Liefhebbers van prehistorische (nuraghe) culturen mogen het nabijgelegen G.A. Sanna archeologisch museum niet missen (momenteel in restauratie). Hier zijn o.a. opgegraven objecten uit necropolissen uit de hele provincie te vinden. Het moge duidelijk zijn, Sassari is een authentieke en verrassend boeiende stad om een dag in rond te dwalen! www.puursardinie.nl
Meer Sardinië
Lees alle artikelen over Sardinië op onze website
De verborgen charme van Sassari op Sardinië
De verborgen charme van Sassari op Sardinië