Christel Toolen is een trotse Brabantse in hart en nieren. Maar zodra in Huize Toolen Molise ter sprake komt, dan verandert de zachte g in een Zuid-Italiaanse tongval. De regio heeft in Nederland namelijk haar beste ambassadeur gevonden. Een ambassadeur van het onbedorven, uitgestrekte en pure Italië dat Molise heet. En de ambassadeur van citroenschilletjes op sterk water…
“LemonChill zul je bedoelen. Het is een traditioneel recept op basis van Limoncello, de citroenlikeur die de meeste mensen wel zullen kennen. Ja, uit Molise inderdaad. Daar ben ik een paar jaar geleden toevallig tegenaan gelopen. Ik kreeg het recept in handen, ben het gaan maken en kreeg vervolgens steeds meer reacties en verzoeken. ‘Of ik niet een paar flesjes voor die of voor die kon maken.’ Nou ja, dat liep dus behoorlijk uit de hand. Maar omdat wij inmiddels behoorlijk verslingerd waren geraakt aan Molise en dit drankje, heb ik een productielijn opgezet met citroenen uit Sicilië en wat lokale mensen uit onze buurt. Het is echt 100 procent biologisch, dus zonder toegevoegde middelen. Dat is het verhaal achter LemonChill; een moderne naam voor een Italiaanse traditie.”
Het verhaal achter Christel Toolen en haar Molise is een ander verhaal. De Brabantse is getrouwd, moeder van drie kinderen en was – behalve druk met de opvoeding – ook actief in de tandheelkundige kliniek van haar echtgenoot. Maar waar valt bij het echtpaar Toolen zelf de mond van open? Van Italië!
“Wij zijn altijd gek geweest op Italië, hebben er heel veel vakanties doorgebracht en ik denk dat we nagenoeg alle regio’s wel hebben bezocht. Allemaal mooi en allemaal hun eigen karakter, maar Molise heeft ons van allemaal het meest geraakt. We zijn er blijven hangen. Letterlijk, want 15 jaar geleden kwamen we via-via in contact met een projectontwikkelaar die ons een prachtig huis liet zien in Ripabottoni. Verkocht! Het huis, de straat, de mensen en de regio; het voelde helemaal goed. Niet alleen voor mijn man en mij, maar ook de kinderen gingen altijd graag mee. En nog steeds komen ze met een groep vrienden graag deze kant op. Er zijn weken dat het hier krioelt van de studenten, haha! Echt gezellig, hoor.”
Missionaris
“Van het een kwam het ander eigenlijk, want hoe meer wij ons thuis voelden in Molise, hoe fijner wij het vonden om er in Nederland over te praten. Eerst met vrienden en familie, en uiteindelijk met iedereen.
Molise heeft zoveel moois in zich, maar wordt door de meeste toeristen over het hoofd gezien. Zij kiezen op deze hoogte in de ‘laars’ liever voor Rome. Dat begrijp ik wel, maar als je dan toch in de buurt bent, kom dan Molise ontdekken. Ik begon het steeds meer als mijn taak te zien om ook andere Nederlanders nieuwsgierig te maken naar die Italiaanse regio met prachtige culturele en culinaire hoogtepunten, en een gastvrije bevolking. Zodoende werd ik van hobby-missionaris steeds meer reisorganisator. Kijk, ik weet de weg en ik ken de mensen, dus waarom zou ik de toeristen niet een handje helpen?
Het is trouwens ook een geweldig alibi om met de Molisi in contact te komen. Er is hier veel werkloosheid, dus zij zijn allemaal gebaat met wat meer toeristen. Daarom organiseer ik deze zomer bijvoorbeeld een tentoonstelling voor Nederlandse kunstenaars in ons dorp. Daar mocht ik het Palazzo voor gebruiken, zomaar! Kijk, dat is ook Molise.”
Molise, nader beschouwd
De regio Molise is de op één na kleinste regio van het land (327.000 inwoners) en is gesitueerd aan de Adriatische kust, net boven het hielspoor van Italië. Het wordt omsloten door twee rivieren, de zee en de uitlopers van de Apennijnen. Van de kilometerslange kuststrook met zandstranden gaat het glooiende gebied over in heuvels en bergen. Stille middeleeuwse stadjes liggen ‘verstrooid’ in de heuvels, alsof de tijd er heeft stilgestaan.
Omdat Molise geografisch een omsloten gebied is, is er door de eeuwen heen ook veel bewaard gebleven. Er zijn oude opgravingen van kunsthistorisch belang zoals Pietrabbondante. De eerste bewoners, de Samnieten, waren veelal herders die over de tratturi (paden) trokken met hun koeien, schapen, geiten richting Puglia en de Apennijnen. De Romeinen hebben drie oorlogen nodig gehad om deze regio te veroveren. Herinneringen zijn te vinden even buiten Campobasso: opgraving van de oude Romeinse stad Altilia.
Wil je me eens bellen of mailen
06-10910807
Gr Johan
Van de kleren enz.