Het is geel en het komt uit Italië…Limoncello!

Het is zonder twijfel de leukste ontdekkingstocht van het jaar: die naar de lekkerste zomerhits van Italië. Niet op cd, maar op het terras! U kunt er dus op vertrouwen dat uw ‘Giornalist’ van dienst weer zijn uiterste best zal doen om zoveel mogelijk terrassen te beproeven. En nu zon, kwik en promillage (hik) de stijging hebben ingezet, zegt hij in alle nuchterheid: het wordt de zomer van de limoncello!

Voordat we de citroenlikeur op het podium hijsen, delen we nog graag wat andere ontdekkingen. Het valt ons op, en recente horecacijfers bevestigen dat, aperitief en digestief aan een opmars bezig zijn. Zo begint Aperol een vaste waarde te worden op de terrassen in Italië én in Nederland. Ook de Hugo Spritz uit Bolzano is geen hype geweest, maar lijkt een blijver, net als de Crodino, die al wat langer bestaat. Martini mag nog steeds een klassieker heten en Lambrusco is op de weg terug, maar dat schreven wij eerder.

Daarnaast breidt de gezondheidstrend op de internationale horecamarkt zich steeds meer uit. Zo doen de verse sappen en smoothies, in de meest wilde variaties, het goed in Italië en Nederland, net als het traditionele ijs van de gelateria of de zachte ijsvariaties met prosecco (scroppino) en koffie. Ja, het wordt een goede ijszomer! Er zijn uiteraard ook (nog steeds) verschillen tussen beide landen: het witbier is toch echt een Nederlands dingetje en ook de revival van de ranja bleef tot de Nederlandse terrassen beperkt.

Sorrento

Zoals gezegd, limoncello heeft zich de afgelopen jaren een sterke positie verworven op het terras en de dessertkaart, ook buiten Italië. Bijzonder eigenlijk, want tien jaar geleden had niemand er nog van gehoord. Dat wil zeggen: van de naam limoncello. In de omgeving van Sorrento kende iedereen al wel de Liquore di Limone di Sorrento.

Deze regionale trots geldt als de moeder van de citroenlikeur en gaat al tientallen jaren in de kofferbak bij toeristen mee naar huis. Het is een prachtig en smakelijk souvenir voor wie genoten heeft van de golf van Napels en de Amalfikust, maar vanwege de beschermde geografische aanduiding I.G.P. was het erg moeilijk om het zoete goudgeel van Sorrento daadwerkelijk om te zetten in goud geld.

[divider]

Hoewel de bescherming van het cultuurgoed van Italië de regionale keukens heeft veranderd in monumentale schatkamers, ontstaan er ook nieuwe bewegingen. Onder het mom ‘beter goed gejat dan slecht bedacht’ ontstaan creatieve variaties op unieke smaken. Denk bijvoorbeeld aan de parmaham. Het zijn handelaren die met een kleine aanpassing de beschermde aanduiding omzeilen en zo hun eigen keukentje ontwikkelen. Het is bij uitstek het verhaal van de limoncello. In alle eerlijkheid: een slecht verhaal, maar met een succesvolle, smakelijke afdronk.

Men neme een citroen…

Een uniek recept voor limoncello is er niet, want omdat de naam niet beschermd is, mogen alle drankjes met een beetje alcohol en citroen al limoncello heten. In dat kader refereren wij op deze pagina graag aan de likeurstokers van Sorrento. Het is dan ook daar waar je citroenlikeur het meest zult drinken, zeg maar de driehoek Golf van Napels-Amalfikust-Capri.

Traditioneel wordt de Liquore di Limone di Sorrento gemaakt met – de naam zegt het al – citroenen uit de omgeving van Sorrento en om het zegel I.G.P. te krijgen, wordt ook pure alcohol gebruikt van 95%. Het uiteindelijke alcoholpercentage komt gelukkig een stuk lager uit, zo’n dertig procent. Hoewel de verhouding nog wel eens wil variëren, gaan ze in Sorrento uit van een liter alcohol op de schillen van tien citroenen.

Na enkele weken wordt bij dit mengsel suikersiroop en water gevoegd en volgt opnieuw een periode van een paar weken rust. Dan is het een kwestie van filteren en de limoncello is een feit. Dat wil zeggen: zodra ze de juiste temperatuur heeft. Ontbreekt op uw fles limoncello het beschermd keurmerk, dan komt ze hoogstwaarschijnlijk niet uit Sorrento. Dat betekent dat de citroenen elders zijn geplukt of dat er bijvoorbeeld minder alcohol is gebruikt. Het kan ook zijn dat deze stokerij heeft gekozen voor grappa of wodka in plaats van de pure alcohol. Zet de verschillende flessen naast elkaar en u zult verrast zijn door de verschillen in smaak.

En wat de consumptie betreft: onze vrienden in Sorrento beweren dat hun likeur na het ontbijt de hele dag goed smaakt. Wij spreken ze niet tegen, maar in de rest van Italië wordt de limoncello toch vooral genoten als digestief na het diner en door jongeren veelal als cocktail of in een mix met bijvoorbeeld tonic, soda of prosecco. Salute!

Zelf Limoncello maken?

Ingrediënten: Acht tot tien onbespoten citroenen (geen glimmend wax-laagje, maar bij voorkeur Sorrentine, het ras uit de omgeving van Sorrento), 1 liter alcohol 95%, 1 liter (bron)water, 1 kilo suiker.

Bereiding:

1. Schil de citroen met een dunschiller en voeg de schillen toe aan de alcohol. Let op dat je alleen de schil gebruikt, niet het witte deel! Dat maakt de drank bitter.
2. Haal echt alle velletjes van de schil.
3. Schenk alles in een weckpot en laat het minimaal een week op een donkere plek staan. Twee of drie weken mag ook, maar je kunt waarschijnlijk niet wachten. Vergeet niet af en toe te schudden.
4. Kook na deze periode het water en voeg de suiker toe.
5. Laat het afkoelen, zeef de schillen uit de alcohol (eventueel met een koffiefilter) en voeg het suikerwater toe.
6. Giet alles in flessen en laat het – ai, weer even wachten – een aantal weken staan. Hoe langer je het laat staan, hoe zachter de smaak. Serveer ijskoud, direct uit de vriezer.

Er bestaan dus talrijke varianten op het aloude recept. Eerder plaatsen we een van die varianten om zelf Limoncello te maken op onze website.